ΜΥΓΑ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ

ΓΕΝΙΚΑ

Η μύγα της Μεσογείου είναι ένας από τους σημαντικότερους εχθρούς των περισσότερων καρποφόρων δέντρων και η ζημιά που προκαλεί στους καρπούς είναι σημαντική, γιατί τους αχρηστεύει εντελώς.
Προσβάλλει τους καρπούς από το στάδιο που αρχίζουν να ωριμάζουν και έπειτα, προκαλώντας σκουλήκιασμα , σάπισμα και εν συνεχεία πτώση τους. Εκτός από τα καρποφόρα δέντρα (πχ αχλαδιά, μηλιά, ροδακινιά, βερυκοκιά, συκιά, πορτοκαλιά, μανταρινιά κλπ), προσβάλλει και κάποια ετήσια φυτά, όπως ντομάτα και μελιτζάνα. Η προσβολή του εντόμου περιορίζεται μόνο στους καρπούς, χωρίς να επηρεάζει το υπόλοιπο δέντρο ή φυτό.

Η επιστημονική ονομασία του εντόμου είναι Ceratitis capitata(γένος&είδος), της οικογένειας Tephritidae και της τάξης Diptera. Όπως προδίδει και η ονομασία(μύγα της Μεσογείου), η καταγωγή του εντόμου είναι από τη Μεσόγειο, όμως απαντάται(έχει εξαπλωθεί) σε διάφορα μέρη του κόσμου, όπως Αμερική και Αυστραλία.

ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΚΑΙ ΕΞΑΠΛΩΣΗ ΤΟΥ ΕΝΤΟΜΟΥ

Τα στάδια από τα οποία διέρχεται το έντομο είναι 4: αυγό , προνύμφη (σκουλήκι) , νύμφη και ακμαίο έντομο (μυγάκι).

Έχει συνήθως 4-6 γενιές ανά έτος, και ο τρόπος που διαχειμάζει είναι είτε ως νύμφη στο έδαφος, είτε ως προνύμφη μέσα σε προσβεβλημένους καρπούς, οι οποίοι μπορεί να είναι πάνω στο δέντρο ή να έχουν πέσει στο έδαφος.

Η προνύμφη (σκουλήκι) έχει χρώμα λευκοκίτρινο, στενή στο μπροστινό μέρος του σώματος, ενώ είναι πιο πλατιά / κυλινδρική στο πίσω μέρος.

Το ακμαίο έντομο (μυγάκι) έχει μήκος περίπου 5 χιλιοστά, και μαύρες , καστανές, και κίτρινες κηλίδες στο θώρακα και στις πτέρυγες.

Η προσβολή των καρπών γίνεται από το ακμαίο έντομο (μυγάκι) όταν ο καρπός αρχίσει να ωριμάζει(ή και αργότερα), όταν δηλαδή έχει μαλακώσει, οπότε δύναται το θηλυκό έντομο να τον τρυπήσει με τον ωοθέτη του, από όπου εισάγει εντός του καρπού 2-8 αυγά. Επίσης ωοτοκία παρατηρείται και σε σχισμές ή τραύματα του φλοιού των καρπών. Στο ίδιο σημείο μπορεί να εναποθέσουν αυγά περισσότερα του ενός θηλυκά(οπότε είναι αυξημένος ο αριθμός των προνυμφών που θα εκκολαφθούν στο ίδιο σημείο).

Από τα αυγά βγαίνουν οι προνύμφες (σκουλήκια) , οι οποίες ανοίγουν στοές εντός του καρπού, τρώγοντας μέρος του, και κατευθύνονται προς το εσωτερικό του. Όταν συμπληρώσουν την ανάπτυξή τους(10-15 ημέρες) μετακινούνται προς το εξωτερικό του καρπού ανοίγοντας μια οπή και πέφτουν στο έδαφος, όπου εκεί νυμφώνονται σε σχετικά μικρό βάθος. Από τη νύμφη (κουκούλι) εξέρχεται το ακμαίο έντομο, μετά από περίοδο μερικών ημερών ή μηνών, ανάλογα με τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Οι προσβεβλημένοι καρποί φέρουν ένα μικρό τρύπημα (νύγμα), μέσα στο οποίο το θηλυκό έντομο, μέσω του ωοθέτη του, έχει εναποθέσει 2-8 αυγά. Σε πολλούς καρπούς το νύγμα δεν είναι ευδιάκριτο, καθώς ο καρπός δημιουργεί επουλωτικό ιστό και δύσκολα το διαχωρίζουμε από άλλα στίγματα που μπορεί να φέρει. Τα εσπεριδοειδή αποτελούν εξαίρεση καθώς το νύγμα είναι ευδιάκριτο όταν οι καρποί είναι ακόμα πράσινοι. Συγκεκριμένα είναι ένα καστανόμαυρο στίγμα διαμέτρου 1 χιλιοστού, το οποίο περιβάλλεται από μια χλωρωτική κηλίδα 10-20 χιλιοστών. Σε καρπούς άλλων δέντρων ο μόνος τρόπος για να αντιληφθούμε το νύγμα, είναι να πιεστεί ελαφρώς η περιοχή ενός στίγματος, οπότε, αν πρόκειται για νύγμα από μύγα μεσογείου, υποχωρεί η επιδερμίδα με ταυτόχρονη εκροή σταγόνας από το χυμό του καρπού στην περιοχή του νύγματος.

Μετά την εκκόλαψη του αυγού, όσο προχωρά η προνύμφη προς το εσωτερικό του καρπού κατατρώγοντάς τον , τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να πέσει ο καρπός. Εκτός από τις εκκρίσεις και τα αποχωρήματα των προνυμφών που τρώνε τον καρπό, αναπτύσσονται δευτερογενώς σε αυτά τα σημεία διάφορα παθογόνα, τα οποία προκαλούν και σήψη του καρπού.